Parlameʹnttvaal 2023
Parlameʹnttvaal ââʹnet juõʹǩǩ neelljad eeʹjj. Vaalivuiʹm Lääʹddjânnam meerla vaʹlljee parlamentta 200 parlameʹnttneʹǩǩed tuʹmmeed õhttsaž aaʹššin.
Parlameeʹnt tuâj
Parlameeʹnt vääžnmõs tuâjjan lij šiõtteed laaʹjjid, kooi mieʹldd õhttsažkåʹdd toiʹmmai.
Nuʹbben vääžnai parlameeʹnt tuâjjan lij tuʹmmeed riikk täällarvvlõõzzâst. Täällarvvlõõzzâst meäʹrtõõlât, koʹst riikk vuäǯǯ tieʹǧǧ da koozz tieʹǧǧid ââʹnet. Parlameʹntt še vuäpp riikk teäʹǧǧâânnmõõžž. Parlameʹntt vaʹlljad riikk halltõʹsse väʹlddministeeʹr da vuäpp halltõõzz toiʹmmjummuž. Lââʹssen parlameʹntt tuʹmmad mõõn miõl Lääʹdd riikk lij määŋgain Euroopp unioon aaʹššin.
Eeʹjj 2023 parlameʹnttvaalid jääʹrjstet
pâʹsspeeiʹv 2.4.2023.
Ouddjiõnstummuš lij Lääʹddjânnmest 22.-28.3.2023
da ålggjânnmin 22.-25.3.2023.
Ǩeäʹst vuäǯǯak vieʹǩǩ?
Vaalveʹrǧǧneeʹǩǩ vuäʹpste da vieʹǩǩte taarb mieʹldd tuu jiõnstempääiʹǩest, ouddjiõnstummšest da vaalpeeiʹv pukin vuõʹjjin.
Jiõnstempääiʹǩest lij še vaalvieʹǩǩteei. Vuäitak tättad suu veäʹǩǩen jiõnstemsâjja, jos jiõk jiõčč pââʹst tieuʹdded jiõnstemliipp.
Vaalvieʹǩǩteeʹjen vuäitt toiʹmmjed še ooumaž, koonn leäk jiõčč vaʹlljääm, õuddmiârkkân ruått leʹbe õõldâs ooumaž. Vaalvieʹǩǩteei ij vuäǯǯ kuuitâǥ leeʹd võboršeʹǩǩen leʹbe võboršeeʹǩǩ õõldâsooumaž.
Vaalveäʹǩǩteei ij vuäǯǯ särnnad ni ǩeäzz,ǩeän jiõnstiǩ.
Vaalkäittmõš
Juõʹǩǩkaž tuʹmmad jiõčč, haaʹlad-a jiõnsted da ǩeän jiõnast.
Vaalkäittmõš miârkkšââvv tõn, što tuʹst ij taarbâž särnnad ni ǩeäzz, ǩeän jiõnstak, Vaalkäittmõõžž diõtt teâudak jiõnstemliipp jiõnstemsââʹjest.
Ǩii vuäǯǯ jiõnsted?
Ton vuäitak jiõnsted parlameʹnttvaalin,
- jos leäk Lääʹddjânnam meerlaž; da
- jos leäk teâuddam 18 eeʹǩǩed mââimõsân 2.4.2023.
Jiõnnvuõiggâdvuõttiʹlmmtõs puätt päikksad
Jõs tuʹst lij vuõiggâdvuõtt jiõnsted,vuäǯǯak tõʹst päikksad ǩeeʹrj. Ǩeeʹrjest lij jiõnnvuõiggâdvuõttiʹlmmtõs,koʹst lij teâtt jiõnstempääiʹǩstad vaalpeiʹvven. Mieʹldd lij še loǥstõk ouddjiõnstempaaiʹǩin.
Vuäǯǯak liâđǥlaž iʹlmmtõskoort, jos leäk välddam ââʹnnma Digi- da meerteâttkonttâr taʹrjjeem liâđǥlaž saaǥǥtemkääzzkõõzz kååʹtt miârkkšââvv Suomi.fi-viestit (lââʹssteâđ addrõõzzâst
www.suomi.fi/viestit). Jiõnnvuõiggâdvuõttiʹlmmtõõzz jiõk vieʹltǩani taarbâž meâldad jiõnstempäikka, persoontuõđštõs riʹjttai.
Ǩeän vuäitak jiõnsted?
Lääʹddjânnam lij juõkkum 13 vaalkruuggân. Juõʹǩǩ vaalkruuggâst lie jiijjâs võboršeeʹǩǩ. Vuäitak jiõnsted oummu, kååʹtt lij võboršeʹǩǩen parlameʹnttvaalin jiijjad vaalkruuggâst. Vaalkruuggad iʹlmmtet jiõnnvuõiggâdvuõttiʹlmmtõõzzâst.
Jiijjad vaalkruugg võboršiiʹǩǩi nââmar lie vueiʹnnmest jiõnstempaaiʹǩin da jiõnstemsââʹjest Teâđ võboršiiʹǩǩin vuäǯǯak ouddmiârkkân lõõstin, televisiost da interneeʹttest.
Pääiʹǩest jiõnstummuš
Jõs leäk puõccmen leʹbe jiõnstempäikka mõõnnmõš leʹbe toʹben åårrmõš leʹčči čuuʹt vaiggâd, vuäitak jiõnsted pääiʹǩstad ouddjiõnstemääiʹj.
Ton õõlǥak iʹlmmtõõttâd päiʹǩǩjiõnstummša 21.3.2023 čiâss 16 räjja mõõneeʹst jiijjad kååʹdd kõõskõsvaal-luʹvddkådda. Kõõskõsvaalluʹvddkååʹdd teʹlfon-nââmar lij jiõnnvuõiggâdvuõttiʹlmmtõõzzâst. Vuäǯǯak kõõskõsvaal-luʹvddkååʹddest še lââʹssteâđaid
dommjiõnstummšest.
Nääiʹt jiõnstak ouddǩiõʹtte
Vuäitak vaʹlljeed, jiõnstak-a jiõnstempeiʹvven avi õuddǩiõʹtte Vuäitak jiõnsted parlameʹnttvaalin ouddǩiõʹtte koonn täättas ouddjiõnstempääiʹǩest Lääʹddjânnmest leʹbe ålggjânnmin.
Vääʹld jiõnstummša mieʹldd koovlaž persoontuõđštõõzz, õuddmiârkkân paass, persoonkoort leʹbe vuejjamkoort.
- Čuäʹjet persoonvuõtt-tuõđštõõzz vaalveʹrǧǧnekka. Veʹrǧǧneǩ tääʹrǩast tõn da oudd tuʹnne jiõnstemliipp.
- Mõõn jiõnstemsâjja. Ǩeeʹrjet jiõnstemliʹppe čiõlggsânji tõn võboršeeʹǩǩ nââmar, koon jiõnstak. Jeäʹl ǩeeʹrjet jiõnstemliʹppe ni mâiʹd jeeʹrab.
- Piij jiõnstemliipp mäccad kõskksââʹjest.
- Määʹʒʒ vaalveʹrǧǧneeʹǩǩ årra. Son leiʹmmai jiõnstemliipp da oudd tuʹnne ruʹčǩǩes vaalkonfeârt. Piij jiõnstemliipp konfiõrttu da liʹjmme konfeârt ǩidd.
- Vaalveʹrǧǧneǩ räukk, što vuâllaǩeeʹrjtak lomaakk. Vuâllaǩeeʹrjtõõzzin ååsktak, što leäk jiõčč tiuddääm jiõnstemliipp, vuäǯǯam tõõzz leeiʹm da kättam tõn konfiõrttu.
- Looppâst veʹrǧǧneǩ peejj ǩidd vaalkonfeârt da lomaakk viʹsǩǩes vuõlttõskonfiõrttu.
Nääiʹt jiõnstak vaalpeiʹvven
Vaalpeeiʹv 2.4.2023 jiõnstempääiʹǩ lie äävai čiâss 9–20.
Tääʹrǩest jiõnnvuõiggâdvuõttiʹlmmtõõzzâst, koʹst tuʹst jiõnstempäiʹǩǩ lij. Vuäitak jiõnsted tåʹlǩ tõn jiõnstempääiʹǩest, kååʹtt lååkk tuu jiõnnvuõiggâdvuõttiʹlmmtõõzzâst.
Vääʹld jiõnstummša mieʹldd koovlaž persoontuõđštõõzz, õuddmiârkkân paass, persoonkoort leʹbe vuejjamkoort.
- Čuäʹjet persoonvuõtt-tuõđštõõzz vaalveʹrǧǧnekka Veʹrǧǧneǩ tääʹrǩast tõn, ååcc tuu nõõm vaal-loǥstõõǥǥâst da oudd tuʹnne jiõnstemliipp.
- Mõõn jiõnstemsâjja. Ǩeeʹrjet jiõnstemliʹppe čiõlggsânji tõn võboršeeʹǩǩ nââmar, koon jiõnstak. Jeäʹl ǩeeʹrjet jiõnstemliʹppe ni mâiʹd jeeʹrab.
- Piij jiõnstemliipp mäccad kõskksââʹjest.
- Määʹʒʒ vaalveʹrǧǧneeʹǩǩ årra. Son leiʹmmai jiõnstemliipp.
- Kõõččât jiõnstemlippâd vaalčokka.
Jiõnâst parlameʹnttvaalin!
Lââʹzz teâtt vaali pirr: vaalit.fi
Vuäitak še kõõččâd vaali da jiõnstem pirr vuõiggâdvuõttministeria kääzzkõsnââmrest 0800 9 4770.